“Hi, how are you?” तुमच्या व्हाट्सअॅपवर असा मेसेज आला तर सतर्क व्हा! सायबर गुन्हेगारांचा धोका!(Cyber Crime Prevention)
Cyber Crime Prevention-“Hi, how are you?”: तुमच्या व्हाट्सअॅपवर हा मेसेज आला तर सावधान! सायबर गुन्हेगारांपासून वाचण्यासाठी टिप्स.
तुमच्या व्हाट्सअॅपवर अनोळखी क्रमांकांवरून अचानक मेसेज येतो, “हाय, कसे आहात?” किंवा “काय चालू आहे?” सुरुवातीला साध्या चौकशीसार वाटणारं हे मेसेज तुमच्यासाठी खूप मोठ्या सापळ्याचा भाग असू शकतो! यामागे Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगारांचे डावपेच असू शकतात, जे तुमची वैयक्तिक माहिती चोरण्याचा, तुमची बँक खात्यांवर हल्ला करण्याचा किंवा तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअर इंस्टॉल करण्याचा प्रयत्न करू शकतात.
कुतूहलता वाटून चॅट सुरू कराल की सावधानी बाळगून उत्तर देणार नाही? सावधान! अशा साध्या वाक्यांमध्येही Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगार तुमच्या डाटावर हल्ला करण्याची संधी शोधत असू शकतात. म्हणूनच, अशा अनोळखी मेसेजेसकडे सावधानी बाळगणे आणि सायबर गुन्ह्यांच्या जाळ्यात अडकण्यापासून स्वतःचे संरक्षण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगार तुम्हाला कसे फसवतात?
हे गुन्हेगार अनेक वेगवेगळ्या क्लृप्त्या वापरून लोकांना फसवतात. काही सामान्य मार्ग आहेत:
फिशिंग अटॅक:अनोळख नंबर किंवा ओळखीच्या व्यक्तीसारखा दिखावा करून अविश्वसनीय लिंक्स पाठवणे. या लिंक्सवर क्लिक करण्याने तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअर इंस्टॉल होऊ शकतो, जो तुमचा डेटा चोरी करू शकतो. हे गुन्हेगार तुम्हाला बँक, सरकारी संस्था किंवा तुमच्या ओळखीच्या लोकांसारखे वाटणारे बनावट मेसेजेस पाठवू शकतात. हे मेसेजेस तुम्हाला बनावट लिंक्सवर क्लिक करण्यास प्रवृत्त करतात, जे तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअर इंस्टॉल करू शकतात किंवा तुमची वैयक्तिक माहिती गोळा करतात.
स्मिशिंग:फसव्या फिशिंग संदेश पाठवणे जे तुम्हाला तुमच्या बँक खात्याची किंवा इतर गोपनीय माहिती उघड करण्यास प्रवृत्त करतात. हे गुन्हेगार तुम्हाला दुर्भावनापूर्ण लिंक्ससह एसएमएस पाठवू शकतात. या लिंक्सवर क्लिक करणे तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअर इंस्टॉल करू शकते किंवा तुमची बँक खात्याची माहिती चोरण्यासाठी डिझाइन केलेले बनावट वेबसाईटवर तुम्हाला नेऊन जाऊ शकते.
प्रे–टेक्स्टिंग:तुमच्या फोनमध्ये व्हायरस असल्याचे किंवा इतर अडचणी असल्याचे सांगून तुमच्याकडून पैसे किंवा माहिती उगळून काढणे.
व्हाट्सअॅप क्लोनिंग:हे गुन्हेगार तुमचा व्हाट्सअॅप डेटा कॉपी करून तुमचा खाता क्लोन करू शकतात. ते नंतर तुमच्या ओळखीच्या लोकांना बनावट मेसेजेस पाठवून त्यांच्याकडून तुमच्या नावावरून पैसे मागू शकतात.
सोशल इंजीनियरिंग:हे गुन्हेगार तुमच्या सोशल मीडिया खात्यांवरून तुमची वैयक्तिक माहिती गोळा करू शकतात आणि ती माहिती वापरून तुमच्या विश्वासाला भंग पावून तुम्हाला फसवू शकतात. ते तुम्हाला फोन कॉल करून किंवा तुमच्याशी थेट चॅट करून तुमची वैयक्तिक माहिती उकळण्याचा प्रयत्न देखील करू शकतात.
मालवेअर (Malware):अनोळखी लोकांंकडून पाठवलेल्या ऐप्स, फायल्स किंवा लिंक्स डाउनलोड करण्यास सांगितले जाऊ शकते. या फाईल्स तुमच्या फोनवर मालवेअर इंस्टॉल करतात, जे तुमचा डेटा चोरी करू शकतात किंवा तुमच्या फोनवर नियंत्रण मिळवू शकतात.
Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्ह्यांचे प्रकार:
हे गुन्हेगार तुमच्याविरुद्ध अनेक प्रकारचे गुन्हे करू शकतात, जसे की:
डेटा चोरी:तुमच्या फोन किंवा संगणकावरून तुमचे बँक खाते क्रमांक, क्रेडिट कार्ड माहिती, ईमेल पॅसवर्ड किंवा इतर संवेदनशील माहिती चोरी करणे.
फायद्यासाठी फ्रॉड:तुमच्या खात्यातून पैसे चोरी करणे किंवा तुमच्याकडून पैसे काढून घेणे.
आयडेंटिटी चोरी:तुमचे नाव, पत्ता, जन्मतिथि किंवा इतर वैयक्तिक माहिती चोरी करून तुमच्या नावावर गुन्हे करणे.
रॅन्सॉमवेअर अटॅक:तुमची फाईल्स एन्क्रिप्ट करणे आणि त्या अनलॉक करण्यासाठी पैसे मागणे.
Cyber Crime Prevention-तुम्ही स्वतःचे Hackers and Cyber Crimes पासुनकसे रक्षण कराल?
तुमच्या डिव्हाइसवर अँटीव्हायरस सॉफ्टवेअर स्थापित करा:अँटीव्हायरस सॉफ्टवेअर तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअरचा शोध घेण्यास आणि त्यापासून संरक्षण करण्यास मदत करू शकते.
तुमच्या डिव्हाइसची नियमितपणे सुरक्षा अद्ययावत करा:तुमच्या डिव्हाइसची सुरक्षा अद्ययावत करणे हे नवीन सुरक्षा छिद्रांपासून संरक्षण करण्याचा एक चांगला मार्ग आहे.
तुमच्या सोशल मीडिया खात्यांचे सुरक्षितता सेटिंग्ज तपासा:तुमच्या सोशल मीडिया खात्यांचे सुरक्षितता सेटिंग्ज तपासा आणि तुमच्या वैयक्तिक माहितीवर कोण प्रवेश करू शकतो हे मर्यादित करा.
तुमच्या खात्यांचे पासवर्ड मजबूत करा:तुमच्या खात्यांचे पासवर्ड मजबूत करा आणि त्यांचे नियमितपणे बदला. तुमचे पासवर्ड मजबूत आणि अद्वितीय असल्याची खात्री करा. तुमचे पासवर्ड कमीतकमी 12 वर्णांचे असावे आणि त्यात अंक, अक्षरे आणि विशेष वर्ण यांचा समावेश असावा.
सायबर सुरक्षा जागरूकता वाढवा:सायबर सुरक्षा जागरूकता वाढवण्यासाठी तुम्ही विविध संसाधने वापरू शकता, जसे की ऑनलाइन अभ्यासक्रम, बातम्या लेख आणि सोशल मीडिया पोस्ट. सायबर सुरक्षा धोक्यांबद्दल जागरूक रहा आणि त्यापासून स्वतःचे रक्षण कसे करावे याबद्दल माहिती मिळवा.
अनोळखी क्रमांकांवरून मेसेजेस उघडु नका:अनोळखी क्रमांकांकून मेसेजेस येत असतील तर त्यांना उघडू नका. त्यांच्या लिंक्सवर क्लिक करू नका आणि त्यांना तुमची कोणतीही वैयक्तिक माहिती देऊ नका.
बनावट वेबसाईट्स टाळा:तुमच्या बँकेच्या, सरकारच्या किंवा इतर कोणत्याही विश्वासार्ह संस्थेच्या वेबसाइटच्या लिंकवर क्लिक करण्यापूर्वी वेबसाइटचा URLतपासा. जर URL अचूक नसेल तर ते बनावट असू शकते.
अपडेट्स वापरा:तुमच्या डिव्हाइस आणि सॉफ्टवेअरसाठी सर्व नवीनतम अपडेट्स वापरा. हे अपडेट्स सायबर सुरक्षा दुर्बलता दूर करण्यात मदत करतात.
पासवर्ड मॅनेजर वापरा:पासवर्ड मॅनेजर वापरून तुमचे सर्व पासवर्ड सुरक्षित ठेवा.
अपडेट राहा:तुमच्या डिव्हाइसवर आणि सॉफ्टवेअरमध्ये नवीनतम अपडेट्स स्थापित करा. हे तुम्हाला नवीनतम सुरक्षा शोध आणि दुर्भावनापूर्ण कोडपासून संरक्षित करण्यात मदत करेल.
टू–फॅक्टर ऑथेंटिकेशन वापरा:टू–फॅक्टर ऑथेंटिकेशन वापरल्याने तुमचे खाते अधिक सुरक्षित होईल. जेव्हा तुम्ही तुमच्या खात्यात प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करता, तेव्हा तुम्हाला तुमच्या ईमेल किंवा फोनवर एक OTP (वन–टाइम पासवर्ड) प्राप्त होईल.
निष्कर्ष:
Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगार नेहमी नवीन मार्ग शोधत असतात ज्याद्वारे ते लोकांना फसवू शकतात. म्हणूनच, सायबर सुरक्षा जागरूक असणे आणि तुमच्या स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी पावले उचलणे महत्त्वाचे आहे. वरील टिपांचे पालन केल्याने तुम्ही सायबर गुन्हेगारांपासून स्वतःचे रक्षण करण्यास मदत करू शकता.
FAQs:
1. मला अनोळखी क्रमांकांवरून मेसेजेस येत आहेत. मी काय करावे?
अनोळखी क्रमांकांकून मेसेजेस येत असतील तर त्यांना उघडू नका. त्यांच्या लिंक्सवर क्लिक करू नका आणि त्यांना तुमची कोणतीही वैयक्तिक माहिती देऊ नका.
2. मला बनावट वेबसाईटवर नेणारा लिंक दिला गेला आहे. मी काय करावे?
तुम्ही जर बनावट वेबसाईटवर नेणारा लिंक उघडला असाल तर त्वरित तुमच्या डिव्हाइसपासून साइट बंद करा. तुमच्या डिव्हाइसवर मालवेअर नसल्याची खात्री करण्यासाठी तुम्ही अँटीव्हायरस सॉफ्टवेअरने स्कॅन करू शकता.
3. माझा व्हाट्सअॅप खाता क्लोन झाला आहे. मी काय करावे?
तुमचा व्हाट्सअॅप खाता क्लोन झाला असेल तर त्वरित तुमचा पासवर्ड बदला. तुम्ही तुमच्या मित्र आणि कुटुंबातील सदस्यांनाही सावध करू शकता की तुमचा खाता क्लोन झाला आहे.
4. माझ्या ओळखीच्या व्यक्तीने मला सायबर गुन्हेगारीमध्ये ओढवण्याचा प्रयत्न केला आहे. मी काय करावे?
तुमच्या ओळखीच्या व्यक्तीने Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगारीमध्ये ओढवण्याचा प्रयत्न केला असेल तर त्या व्यक्तीला सायबर गुन्हेगारीबद्दल जागरूक करा. तुम्ही त्या व्यक्तीला पोलिसांकडे तक्रार करण्यास प्रोत्साहित करू शकता.
5. मला Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगारीचा बळी पडल्याचा संशय आहे. मी काय करावे?
तुम्हाला Cyber Crime Prevention-सायबर गुन्हेगारीचा बळी पडल्याचा संशय असेल तर त्वरित पोलिसांकडे तक्रार करा. तुम्ही तुमच्या बँकेशीही संपर्क साधू शकता आणि तुमच्या बँक खात्याची सुरक्षा तपासू शकता.
